खग प्रसाद चापागाई
कपिलवस्तु, १८ फागुन । कपिलवस्तुको पुर्व पश्चिम राजमार्गको बुद्धभुमी नगरपालिकाको डुमरा देखी महाराजगंज नगरपालिका स्थित हुलाकी राजमार्गको गैडहवा जोड्ने सडक मापदण्ड अनुसार निर्माण नहुदाँ नागरिकले सास्ती भोग्नु परेको छ । सडक पुर्वाधार बिकास कार्यालय कपिलवस्तुले ठेक्का लगाएको सो सडक निर्माण पुरा नहुदै खाल्डाखुल्डी परेको छ । डिभिएसटी (डबल बिटमिनस सर्फेस ड्रेसिङ्ग) प्रबिधीमा निर्माणाधिन सो सडकखण्डको औरहवा देखी महाराजगंज खण्ड र महाराजगंज देखी गैडहवा खण्डमा निर्माण गरिएको सडक बराबर छैन भने ठाँउ ठाँउमा खाल्डाखुल्डी समेत परेको छ । करिब ११ किलोमिटर ७ सय मिटरको कुल सडक मध्यको करिब ३ किलोमिटर सडक निर्माणाधिन अवस्थामै बिग्रीएको हो ।

अहिले औरहवा देखी महाराजगंज सम्म करिब ८ सय मिटर र महाराजगंज नगरपालिका अघि देखी गैडहवा हुलाकी सडक सम्म करिब २ किलोमिटर सडक खाल्डाखुल्डी पुर्ण छ । सो सडकमा साईकल, मोटरसाईकल र ट्याम्पु चालकले सडक समथर नहुदाँ झ्याक्किदै यात्रा गर्नु पर्ने अवस्था छ । सडक निर्माण भए पनि सडकमा खाल्डाखुल्डीले गर्दा आफुहरूले आवतजावतमा सास्ती भोग्नु परेको महाराजगंज नगरपालिका वडा नम्बर १ का राजु फकिरले बताए । “यो सडकको काम राम्रो भएको छैन । बनेको ६ महिनामामै खाल्डाखुल्डी छ । कति दिन टिक्छ खै ?” उनले भने । उनी जस्तै सोहि नगरपालिकाको वडा नम्बर ९ का ट्याम्पु चालक राम सवारेले खाल्डाखुल्डीले आफुलाई र यात्रुलाई सास्ती भएको गुनासो गरे । “नयाँ बनेको सडकमा भएका खाल्डाखुल्डीले ट्याप्पुको पार्टपुर्जा हल्लिन्छ । यात्रुहरूलाई समेत झ्याक्छ ।” उनले भने । “सडक बनाउन सरकारले फालाफाल पैसा दिन्छ । बनेको ६ महिनामै सडक खाल्डाखुल्डी परि सक्यो । हुन त यो सडक भत्केन, भने फेरी कसरी बन्छ ?” महाराजगंन ११ का स्थानिय पारसनाथ सिंहले व्यङ्ग गर्दै भने । सडक निर्माणको क्रममा अनुगमन गर्ने निकायले ध्यान नदिएकै कारण नागरिकले सास्ती भोग्नु परेको उनले आरोप लगाए ।

सडक निर्माणकै क्रममा खाल्डाखुल्डी परेको र नागरिकले सास्ती बेहोर्दै आएको स्थानीय जनप्रतिनिधीको भनाई छ । मापदण्ड अनुसारको काम नभए पनि सुधारका लागी पहल नभएको जनप्रतिनिधी बताउछन । काम हुदै गरेको वा काम सम्पन्न भए नभएको बारे कुनै सुचनामुलक सामाग्री राखेर जानकारी नदिईएको महाराजगंज नगरपालिका–१ का वडा अध्यक्ष प्रमोद कुमार चौधरीले बताए । “हामी यसै वडाका जनप्रतिनिधी । तर हामीलाई नै थाहा दिईएको छैन । सडक बनि सकेको हो वा बन्दै छ । बनिसकेको हो भने बाटो भरि खाल्डा खुल्डी छ, कस्तो बाटो बनेको हो रु” वडा अध्यक्ष चौधरीले प्रतिप्रश्न गरे ।

डुमरा देखी हुलाकी राजमार्गको गैडहवा जोड्ने सो सडक निर्माणको ठेक्का सडक पुर्वाधार बिकास कार्यालय कपिलवस्तु बाट लुम्बिनी एसेटिक रिजल जेभि रूपन्देहीले लिएको छ । २०७८ बैशाख १६ गते सम्झौता भएको सो योजनाको सम्पन्न गर्नु पर्ने अबधी २०८० कार्तिक ११ गते सम्म थियो । तर अहिले सम्म सो सडक निर्माणको काम पुरा हुन सकेको छैन भने म्याद थप समेत भएको देखिदैन । करिब ३ किलोमिटर सडक मापदण्ड अनुसार निर्माण नभएको भए पनि कार्यालयले कुल ठेक्का रकम १४ करोड ७० लाख ८२ हजार ९ सय ५ रूपैया रहेकोमा १२ करोड २१ लाख ६४ हजार ६ सय रूपैया ठेकेदार कम्पनीलाई भुक्तानी गरि सकेको छ ।
ठेक्का अबधी सकिनै लाग्दा ठेकेदार कम्पनीले चिसो मौसममा काम गर्दा पिचमा फिनिसिङ्ग नआएको र कार्यालयले भुक्तानी समेत रोकेको कार्यालयको दाबी छ । डिभिएसटी प्रबिधीमा निर्माण गरिएको सडक भएकाले तत्कालै फिनिसिङ्ग नआएको प्राबिधिक कार्यालयबाट खटिएका साईड ईन्जिनियर तिलक बहादुर गाहाले जानकारी दिए । अब ठेकेदार पक्षलाई मर्मत गर्न लगाईने उनको प्रष्टिकरण थियो । “सम्झौता अनुसार काम अन्तिम समयमा गर्दा सेकेण्ड कोडको फिनिसिङ्ग आएको छैन । त्यसको हामीले भुक्तानी पनि गरेका छैनौ । गर्मी लागे सगै मर्मतको काम गराउछौं ।” उनले भने ।

ठेक्का सम्पन्न नभई सकेको र सो सेक्सनमा फिनिसिङ्ग नआएकाले काम रोक्किएको सडक पुर्वाधार बिकास कार्यालय कपिलवस्तुका निमित्त प्रमुख ईन्जिनियर हरि प्रसाद पौडेलले जानकारी दिए । “फिनिसिङ्ग नआएकले हामीले काम रोकेका हौं । चलनचल्तीको बाटोमा त्यसै माथी जबरजस्ती गाडी चलाएर खाल्डाखुल्डी बढेको हो । त्यसलाई मेन्टिनेन्स गराएर फिनिसिङ्ग गराउछौं ।” निमित्त प्रमुख पौडेलले भने । एकातिर मापदण्ड अनुसार काम नहुदा नागरिकले सास्ती पाउने र अर्का तर्फ काम सम्पन्न नहुदै कार्यालयले ८३ प्रतिशत रकम ठेकेदार कम्पनीलाई भुक्तानी दिनुले कार्यालयले अनुगमनलाई प्राथमिकता नदिएको नागरिकको आशंका छ ।